Özet
“İsyankâr yazı, şiddeti ve alayıyla, boyunduruk altındakilerin tavrını yansıtmaz mı?" Bu ifadeler 2022 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Fransız yazar Annie Ernaux'un ödül töreni konuşmasında yer almaktadır. Ernaux bu konuşmasının tam metninde önemli politik açılımların yanında yazma ediminin (bir bütün olarak edebiyatın) kendine has dünyasının yıkıcı, isyankâr ve alaycı yönlerini de yansıtmaktadır. Bu çalışmada, bahse konu metnin söylediklerini somutlaştırmak adına Rus yazar ve düşünür Mihail Bahtin'in karnaval kuramının politik izlekleri dikkate alınarak bir değerlendirme yapılmıştır. Karnaval ruhu gerek tarihsel arka planı gerekse Bahtin'in diyaloji, grotesk kişi/realizm/beden, heteroglossia, kronotop, çokseslilik, menippeia gibi kavramlarla zenginleştirmiş olduğu haliyle hem edebiyat kuramları açısından hem de politik izlekleri bakımından önemli bir yere sahiptir. Bahtin'in karnaval kuramıyla ortaya koyduğu ikili dünya yaşamı, Ernaux'un kurgu dışı bir metin olan ödül konuşmasında bulma gayretinde olunmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça Göster
- Akmanoğlu, Z. N. (2015). Annie Ernaux’nun bir kadın ve bir adam adlı yapıtlarında metinlerarasılık ve anne-kız ilişkisi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
- Atmaca, M. Ç. (2020). Mikhail Bakhtin’in ütopik materyalizmi: Karnaval ve diyalog bağlamında kairolojik bir zaman kavramsallaştırması. Kilikya Felsefe Dergisi, (1), 91-101.
- Bahtin, M. (2004). Dostoyevski poetikasının sorunları (Çev. Cem Soydemir). Metis.
- Bahtin, M. (2005). Rabelais ve dünyası (Çev. Çiçek Öztek). Ayrıntı Yayınları.
- Bahtin, M. (2017) “Karnavaldan romana” (Çev. Cem Soydemir). Ayrıntı Yayınları.
- Doğan, Z. (2008). Demirciler Çarşısı cinayeti ve Leopar adlı romanların karnaval yöntemiyle karşılaştırılmalı olarak incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
- Ernaux, A. (2022). Annie Enaux’un Nobel konuşması (Çev. Murat Erşen). Punctum Dergi.
- İlim, F. (2017). Bahtin: Diyaloji, karnaval ve politika. Ayrıntı Yayınları.
Tam Metin
pdf_available