Özet
Meşrutiyet Dönemi düşünürlerinden biri olan Ziya Gökalp, Türk düşünce tarihinde önemli bir yere sahiptir. Ziya Gökalp, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde yaşamış ve fikirleri ile modern Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına öncülük etmiştir. Gökalp, hem Milli Mücadele Dönemi’nde hem de Cumhuriyet’in ilan sürecinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yer almıştır. Bu sürede Türk ulusal kimliğini incelemeye çalışmıştır. Ziya Gökalp, 1922'de Küçük Mecmua’yı çıkarmıştır. Gökalp’in bu dergideki tarih, toplumsal dayanışma, çağdaşlaşma ve antiemperyalizm gibi düşünceleri Türk ulusal kimliğinin oluşmasına katkı sağlamıştır. Çalışmanın amacı Ziya Gökalp’in fikirlerini kaleme aldığı Küçük Mecmua’da çizdiği Türk ulusal kimliği perspektifini incelemektir. Ayrıca Ziya Gökalp’in düşüncelerini oluşturan siyasi ve askeri süreci değerlendirmektir.
Anahtar Kelimeler
Ziya Gökalp
Türk Ulusal Kimliği
Modern Türkiye.
Kaynakça Göster
- Aydoğan, E. (2010). Ziya Gökalp’ın ölümünün Türk kamuoyu ve basındaki yansımaları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 177-190.
- Ahmad, F. (2017). Jön Türkler ve Osmanlı’da Milletler. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Akça, B. & Akça, S. (2022) Malta sürgünleri arasında bir divan-ı muhasebat mümeyyizi: Macit Bey. Belgi Dergisi, 24, 301-18.
- Beyhan, M. (2012). Ziya Gökalp’in tarih anlayışı ve Türk Medeniyeti Tarihi adlı eseri. İstanbul University Journal of Sociology, 3(13), 47-61.
- Çoşar, N., & Demirci, S. (2004). The Mosul questıon and the Turkısh Republıc: Before and after the frontıer treaty, 1926. The Turkish Yearbook of International Relations (35), 43-59.
- Duru, K. N. (2017). İttihat ve Terakki hatıralarım. Altınordu Yayınları.
- Demircioğlu, Z. (2019). Türkiye’de siyaset ve düşünce çevreleri ilişkisi bağlamında sosyolojik düşüncenin oluşumu ve Ziya Gökalp, [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Duymaz, A. (2018). Ziya Gökalp: Küçük Mecmua yazıları, Ötüken Yayınları.
- Eser, B. & Yüksel H. (2012). Korporatizm, faşizm ve solidarizm kavramları ekseninde erken dönem cumhuriyet siyasası üzerine bir inceleme. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (16), 181-200.
- Gökalp, Z. (1922). Milletimizin Tarihi Nereden Başlar? Küçük Mecmua, 13 Kasım 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Yeni Türkçenin Menfi ve Müspet Gayeleri, Küçük Mecmua, 20 Kasım 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Garp Meselesi I, 4 Kanun-u Evvel/Aralık 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Tarih ve Kavmiyat. Küçük Mecmua, 3 Sefer 1341. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Vesikalar. Küçük Mecmua, 18 Eylül 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Fransız Sosyolojisi ve Emile Durkheim. Küçük Mecmua, 23 Ekim 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Türkler ve Kürtler. Küçük Mecmua, 6 Haziran 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Tekâmül Mefkûresi, Küçük Mecmua, 18 Eylül 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Yeni Türkçenin Menfi ve Müspet Gayeleri, Küçük Mecmua, 20 Kasım 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Fikriyat ve Mefkureviyat, Küçük Mecmua, 18 Eylül 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Fikircilik, Mefkûrecilik, Küçük Mecmua, 2 Ekim 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1923). Hakikat ve Şeniyet, Küçük Mecmua, 1 Ocak 1339. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Abideler. Küçük Mecmua, 11 Eylül 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Ananeler. Küçük Mecmua, 4 Eylül 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Tarih İlim Mi, Yoksa Sanat mı? Küçük Mecmua, 14 Ağustos 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Ferdi Hükümet, İctimai Hükümet, Küçük Mecmua, 27 Kasım 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Şahitler, Küçük Mecmua, 28 Ağustos 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Hükümet ve Tahakküm, Küçük Mecmua, 4 Aralık 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Türk Meşrutiyetinin Tekâmülü, Küçük Mecmua, 11 Aralık 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Garp Meselesi III, Küçük Mecmua, 18 Aralık 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). İlme Doğru, Küçük Mecmua, 12 Haziran 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). Dehaya Doğru, Küçük Mecmua, 19 Haziran 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gökalp, Z. (1922). İktisada Doğru, Küçük Mecmua, 17 Temmuz 1338. Diyarbakır Hükümet Dairesi, Vilayat Matbaası.
- Gürsoy, Ş. & Çapcıoğlu, İ. (2006). Bir Türk düşünürü olarak Ziya Gökalp: Hayatı, kişiliği ve düşünce yapısı üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 47 (2), 89-98.
- Genç Kalemler Dergisi. (1910). Numara 1.
- Gökçe, A. (2023) İttihat ve Terakki’nin küçük efendisi Kara Kemal hayat ve milli iktisat mücadelesi. Ötüken Neşriyat.
- Karpat, K. H. (2021). Osmanlıdan günümüze kimlik ve ideoloji. Timaş Yayınları.
- Karakaş, M. (2008). Ziya Gökalp’e yeniden bakmak: Literatür ve yeniden değerlendirme. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (11), 435-476.
- Odabaşı, İ. A. (2006). II Meşrutiyet dönemi fikir dergilerinden genç kalemler. Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5, 219-241.
- Olgun, İ. (2011). Türkiye’deki oluşumlar içerisinde Ziya Gökalp. Journal of Sociological Studies, (14), 1-16.
- Parla, T. (2018). Ziya Gökalp Kemalizm ve Türkiye’de korporatizm. Metis Yayınları.
- Şapolyo, E. B. (1943). Ziya Gökalp-İttihadı Terakki ve meşrutiyet tarihi. İbrahim Berkalp Kitabevi.
- Ülken, H. Z. (2013). Türkiye’de çağdaş düşünce tarihi. Türkiye İş Bankası Yayınları.
- Ülker, E. (2023). Meşrutiyetten Cumhuriyet’e mesleki temsil ve Sol. Yordam Kitap.
- Tevetoğlu, F.(1989). “Atatürk - İttihat ve Terakki”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 5 (15), 613-24.
- Tunçay, M. (2009). Türkiye’de sol akımlar 1908-1925 (Cilt 1). İletişim Yayınları.
- Toprak, Z. (1977). “II. Meşrutiyette solidarist düşünce: Halkçılık”, Toplum Bilim, 1, 92-123.
Tam Metin
pdf_available